Wie of wat veroorzaakt dat?

Toen ik voor het eerst zelf tomaten had gezaaid, verloor ik een groot deel van het eerste zaaisel al bij het verspenen door ‘damping off‘.
Dat is me sindsdien niet meer overkomen, en de voorbije twee jaar heb ik dan ook geen enkel plantje meer verloren vooraleer ze in de kas werden uitgeplant.

Maar vorig jaar had ik wel een ander probleem. Zowel ‘Cherokee Green’ als een ander ras ging dood een aantal dagen nadat ik het in de serre had uitgeplant. (Ik plant van de meeste rassen maar één plant, behalve van de grootste favorieten.) Wat ik zag gebeuren leek op het eerste gezicht wat op de ‘Umfaller-Krankheit’ – zoals dat Damping-off in het Duits genoemd wordt. Aan het bovengrondse deel van de plant was immers weinig te zien, maar de wortel leek wel over de hele lengte ‘geschild’, en de plant viel ter hoogte van de stengelbasis gewoon om. En hoewel Peter me verzekerde dat de Cherokee-rassen over het algemeen erg sterke planten waren, bleef ik het idee hebben dat het zwakke broertjes waren, omdat de ene na de andere plant (ik had nog wat plantjes op voorraad) het liet afweten. Uiteindelijk bleef er een Cherokee Green in leven, maar daarmee was alles gezegd. Ik denk niet dat er ook maar één vrucht aan is gekomen.

Je raadt het al: dit jaar geen Cherokee Green gezaaid.
Maar toen ik mijn tomaten begon uit te planten, was het toch al gauw hetzelfde verhaal als vorig jaar… Twee planten, allebei Black Cherry, leken aanvankelijk vrolijk aan te slaan, en plots, na een week, begonnen de problemen. Ik merkte al snel dat ze heel erg losjes in de grond stonden, en inderdaad: nauwelijks nog zijwortels te bekennen, en de hoofdwortel leek wel geschild.
Maar… dit was niet een ras dat ik nog nooit gekweekt had, dit was één van onze superfavorieten die het al jaren prima deed… Dat ‘zwakke ras’ fabeltje kon ik hier dus vergeten…
Maar toen ik vervolgens een foto van vorig jaar bekeek, realiseerde ik me, dat die Black Cherries wel precies op de plek stonden van de probleemplanten vorig jaar. ‘Iets in de bodem’ vreesde ik toen (en nu), één of andere tomatenziekte die gelukkig nog tot dat ene plekje beperkt blijft.
De conclusie kwam er snel: de Black Cherry die ik nog achter de hand had, werd netjes op een ander plekje geplant, en op de probleemplek kwam iets anders dan een nachtschade-achtige.

Wat overbleef van de wortel van het komkommerkruid
Toevallig gaf iemand me toen net een witbloeiend komkommerkruid met de suggestie dat in de serre te planten, zodat ze niet kruiste met de gewone blauw-bloeiende. En ik kocht ook nog een meloenplantje. Ik heb nog nooit komkommers of ruwbladigen in de serre gehad, dus die gingen geen problemen krijgen… dacht ik.

De gerafelde meloenwortel...
Twee dagen na het uitplanten merkte ik al, dat ze er allebei maar treurig bijstonden, en ondanks voldoende water was het komkommerkruid al snel volledig verdroogd. Toen ik het wilde uittrekken, zaten er onder de bladrozet nog een paar korte verdroogde vezeltjes van wat eens een stevig wortelgestel was.
En met de pompoen was het niet anders: toen ik die uit de grond haalde, was de hoofdwortel over het middelste deel in de lengte in drie gespleten, en leek daar wel uitgehold – voorzover zo’n dunne wortel uitgehold kan worden.

Nee, woelmuizen of dergelijk zitten er zeker niet, maar op de ‘probleemplek’ zitten wel massa’s van een soort oranje mieren. (Nooit gehoord dat mieren aan plantenwortels knagen…)

Van één van de Black Cherries heb ik het onderste deel afgesneden, en de stengel die nog fris oogde in potgrond gestopt… binnen een week had ik een plant met een stevige wortelkluit… Het lijkt dus echt wel een ‘mechanisch’ probleem en geen ziekte.
Maar ik ben heel nieuwsgierig of iemand een idee heeft wat hier aan de hand kan zijn?

(Overigens: ik probeer in mijn tomatenserre te werkwijze te volgen die Lieven David hier beschrijft om ‘bodemmoeheid’ te voorkomen. Wel giet ik iets langer dan hij: ik plant pas in mei uit, en de bodem is hier toch wat droger dan bij hem.)

Deze buttons respecteren je privacy (zie info):

10 thoughts on “Wie of wat veroorzaakt dat?

  1. ik zou gokken aaltjes
    ik ken Lieven, z’n tuin en zijn methode, en met amper 7km tussen onze tuinen zou ik zeggen dat ik z’n grond ook ken 😉 (die van hem wel iets meer ‘beschermd’ van de elementen).
    Zelf giet ik toch wel ééns per week omdat ik de opbrengst iets beter vind meevallen (maar als je diep uitplant hoef je in elk geval niet om de twee dagen met water te leuren en ook niet te paniekeren als je even op vakantie bent). Planten lijken me anderzijds per definitie lui 😉
    Wisselen blijft toch zowat het beste middel tegen aaltjes (en afrikaantjes), maar dat wisselen is in een vaste serre een grotere uitdaging dan in een verplaatsbare tunnel.

    1. Maar kunnen aaltjes een negatieve invloed hebben op én Solanaceae, én Cucurbitaceae én Boraginaceae… En zich bovendien slechts voordoen op een oppervlakte van 50 cm x 1 m? En de 44 andere tomatenplanten staan er beter op dan ooit…

  2. Hier zijn veel planten de dupe van emelten / engerlingen. Die eten ook de wortels op.
    Maar als dát bij jou het geval was, dan had je ze vast wel gezien.
    Vervelend probleem hoor, een soort wiegendood hè?

  3. Ik vermoed ook dat het nematoden zijn. Plant eens opnieuw ee tomatenplant uit maar dan met 4 of 6 stinkertjes vlakbij die wortels zou ik zo durven suggereren…

    1. Maar hoe rijm ik nematoden met het feit dat ook een ruwbladige wordt aangetast (de meloen, dat zou inderdaad ook met aaltjes kloppen, maar het komkommerkruid heeft met komkommer uiteindelijk alleen de smaak gemeen, dat plantjes zou niet bij de nematoden in de smaak mogen vallen).
      Ook zou het me verbazen dat slechts op een halve vierkante meter van een serre van 27 m² een aaltjesprobleem opduikt… vooral omdat het probleem dus vorig jaar ook slechts tot die kleine oppervlakte beperkt bleef. Ik zou verwachten dat die beestjes intussen toch wel een beetje zouden zijn ‘uitgezwermd’…
      Op 30 cm van één van de ‘probleemplanten’, maar niet in de buurt van de ‘stinkerkes’ staat een fantastische florerende tomatenplant…

  4. Pissebedden! Graaf een bokaaltje-met-nog-wat-confituur-plus-vijf-cm-water gelijk met de grond in, dichtbij je elke plant één. De pissebedden sukkelen erin!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.